Bang om zoals je moeder te worden: zo voorkom je dat!
Ken je dat gevoel dat je bang bent om op je moeder te lijken? Misschien was ze altijd streng, emotioneel afwezig of had ze gedrag waar jij je als kind erg ongemakkelijk bij voelde. Nu je ouder bent, merk je dat je soms hetzelfde doet, terwijl je juist had gezworen nooit die kant op te gaan. Hoe komt dat nou? En nog belangrijker: hoe doorbreek je dat patroon?
In dit artikel neem ik je mee naar de oorsprong van deze angst, laat ik je zien welk gedrag je misschien onbewust hebt overgenomen en geef ik je praktische tools om hiermee om te gaan.
Je wilt niet op je moeder lijken, en toch …
Herken je dit? Je betrapt jezelf erop dat je precies die dingen doet die je vroeger zo irritant vond aan je eigen moeder:
- Je bent constant overbezorgd over je kinderen
- Je hoort jezelf kritische opmerkingen maken
- Je merkt dat je ongeduld er steeds sneller is
- Je kunt het niet laten om je overal mee te bemoeien
- Je geeft ongevraagd advies
- Je luistert niet echt, maar oordeelt direct
Ja het gebeurt echt: je staat tegen je kind te schreeuwen, precies zoals je moeder dat vroeger bij jou deed. Of je hoort jezelf die kritische opmerkingen maken waarvan je zo goed weet dat ze averechts werken.
En met je puberdochter… dat geduld waarvan je jezelf had voorgenomen er zoveel van te hebben? Het lijkt wel verdampt.
Waarom ben je bang om op je moeder te lijken?
De relatie met je moeder vormt vaak de basis van wie je bent. Je moeder is de eerste persoon in je leven die je leert kennen. Ze is je eerste rolmodel, je eerste spiegel. Zonder dat je het doorhebt, neem je haar gedragingen over. Dit gebeurt automatisch, zonder dat je er bewust voor kiest.
En het gaat nog verder: kijk eens naar je familiesysteem. Jouw moeder heeft deze patronen weer van haar moeder geleerd, jouw oma. En zij weer van haar moeder, jouw overgrootmoeder.
Lees verder na dit blok
Gratis Test:
waren jouw ouders emotioneel afwezig?
Wil je weten of jouw ouders emotioneel afwezig waren?
Met deze gratis test achterhaal je in een paar minuutjes of dit het geval was.

Geen veiligheid en liefde
Als kind kijk je naar haar voor veiligheid, liefde en bevestiging. Maar wat als je moeder die rol niet (volledig) kon invullen? Bijvoorbeeld omdat ze emotioneel afwezig was, veel kritiek op je had of haar eigen problemen centraal stelde. Dan leer je al jong om jezelf te beschermen, vaak door jezelf anders voor te doen.
Die angst om op haar te lijken, ontstaat vaak door het gevoel dat haar gedrag negatieve invloed op je heeft gehad. Misschien herken je bepaalde eigenschappen van haar die je zelf ook begint te vertonen, zoals perfectionisme, boosheid of het niet kunnen tonen van je emoties. En dat kan echt beangstigend zijn.
Maar vergeet niet dat deze angst ook een spiegel kan zijn. De eigenschappen waar je je aan stoorde, zijn vaak aspecten waar je zelf gevoelig voor bent. Dit is vaak confronterend, maar probeer erop te vertrouwen dat dit inzicht je juist helpt om te groeien.
Welk gedrag laat je zien om juist niét op je moeder te lijken?
Het is een logische reactie: je probeert met man en macht niet op haar te lijken. Vaak uit zich dat in tegenovergesteld gedrag. Als je moeder bijvoorbeeld streng en dominant was, ben jij misschien juist heel zacht en conflictvermijdend geworden. Of als ze altijd chaotisch was, streef jij naar perfecte controle.
Maar dat tegenovergestelde gedrag kan ook een valkuil voor je zijn. Het betekent namelijk dat je nog steeds onbewust wordt gestuurd door wat je niet wilt zijn. Je reageert vanuit angst, in plaats van te kiezen voor wat bij jóu past.
Het kan op deze manier lijken alsof je het probleem hebt opgelost, terwijl je in feite een nieuw patroon creëert dat jou beperkt. Dit kan ervoor zorgen dat je jezelf verliest in een poging om iets te vermijden, terwijl je eigenlijk wil groeien naar wie je echt bent.
Een emotioneel afwezige moeder: wat is de impact op jou?
Een veelvoorkomend thema is de emotioneel afwezige moeder. Dit betekent niet per se dat ze fysiek niet aanwezig was, maar dat je haar emotionele steun of warmte miste. Misschien voelde je je niet gezien of gehoord. Dit kan grote gevolgen hebben, zoals:
Een gebrek aan zelfvertrouwen:
Als kind zoek je bevestiging bij je ouders. Ontbreekt die, dan ga je die goedkeuring elders zoeken, bijvoorbeeld door jezelf constant te bewijzen.
Pleasegedrag:
Om toch liefde of waardering te krijgen, cijfert een kind zichzelf al gauw weg. Als volwassene blijf je dat patroon vaak onbewust herhalen.
Emotionele afstand:
Je leert al jong om je gevoelens te onderdrukken, omdat je denkt dat er toch geen ruimte voor is. Hierdoor raak je steeds meer ontkoppeld van jezelf.
Deze patronen kunnen diepgeworteld zitten, maar het goede nieuws is: je kunt ze doorbreken.
Gratis masterclass (aankomende maandag 19:30 uur )
Ontdek het verborgen verband tussen emotioneel afwezige ouders en een slecht zelfbeeld, pleasegedrag en matige grenzen.
✅ Hoe herken je emotioneel afwezige ouders? Ik geef je mijn simpele technieken.
✅ Ik laat je zien waarom je moeite kunt hebben met grenzen aangeven
✅ Ontdek hoe emotioneel afwezige ouders je maakten zoals je nu bent.
Hoe doorbreek je het patroon?
De eerste stap om te voorkomen dat je op je moeder lijkt, is om juist jezelf beter te leren kennen. Dit betekent: begrijpen waar jouw gedrag vandaan komt en erkennen wat van haar is en wat van jou. Hier zijn vijf praktische stappen die je kunt nemen:
1. Herken je triggers
Stel jezelf dit soort vragen: Welke situaties brengen gedrag in mij naar boven dat me aan mijn moeder doet denken? Misschien is dat in stressvolle momenten of in relaties. Hoe voel ik me op dat moment, en welke reactie komt er automatisch in me op? Door bewust te worden van deze triggers, kun je ze beter aanpakken.
2. Maak onderscheid tussen haar en jezelf
Niet alles wat je van je moeder hebt meegekregen, is negatief. Misschien zijn er ook kwaliteiten die je bewondert en die jou maken tot wie je bent. Sta stil bij wat van haar is en wat écht van jou is.
3. Sta stil bij je innerlijke overtuigingen
Veel gedrag wordt gestuurd door oude overtuigingen, zoals: “Ik moet altijd sterk zijn” of “Mijn gevoelens doen er niet toe.” Onderzoek of deze overtuigingen je nog helpen. Vaak kom je tot de conclusie dat ze gebaseerd zijn op oude situaties die nu niet meer relevant zijn.
4. Oefen zelfcompassie
Het doorbreken van patronen is geen sprint, maar een marathon. Wees daarom mild voor jezelf en erken dat je stappen zet, hoe klein ze ook lijken.
Zelfcompassie is de sleutel tot verandering. Ik weet het: klinkt als een containerbegrip maar je mag echt met meer zachtheid naar jezelf kijken.
Het helpt je om fouten te zien als leermomenten, waardoor je met meer vertrouwen verder kunt groeien. Gun jezelf echt de tijd en ruimte om emoties te verwerken en te begrijpen waar ze vandaan komen.
5. Leer gezonde grenzen te stellen
Als je jezelf altijd wegcijfert of het tegenovergestelde gedrag vertoont, kan dat ten koste gaan van je eigen behoeften. Oefen dus met het aangeven van je grenzen en ontdek wat voor jou belangrijk is.
Gezonde grenzen stellen betekent niet alleen nee zeggen, maar ook leren wat je wél nodig hebt en juist dat communiceren. Het is een proces waarin je ontdekt dat het oké is om ruimte in te nemen en voor jezelf te kiezen.
Reflectie: hoe maak je ruimte voor jezelf?
Het is belangrijk om te beseffen dat je moeder ook een product is van haar omgeving en opvoeding. Door deze cyclus te begrijpen, kun je ruimte maken voor compassie—zowel voor haar als voor jezelf. Dat betekent niet dat je haar gedrag goedkeurt, maar wel dat je erkent dat iedereen met eigen uitdagingen worstelt.
Gebruik momenten van zelfreflectie om te achterhalen waar je oude patronen herhaalt en waar je ruimte kunt maken voor nieuwe keuzes.
Tip: Hou een dagboek bij, waarin je niet alleen schrijft over je gevoelens, maar ook over de momenten waarop je merkte dat je vanuit angst handelde. Schrijf openhartig op wat het met je deed, zodat je tot de kern komt.
Conclusie
Je moeder heeft – bewust of onbewust – invloed gehad op wie je bent. Maar het mooie is: je hoeft haar haar gedrag te herhalen. Door jezelf beter te leren kennen en bewust te kiezen voor gedrag dat bij jou past, kun je loskomen van oude patronen.
Wil je hier meer over weten? In mijn Instagram reel deel ik tips en inzichten over hoe je jezelf losmaakt van deze dynamieken.
Leuk dat je dit artikel leest
Je leest een artikel uit de kennisbank van de Authentieke Vrouw. Mijn naam is Diana Arkeveld. In mijn artikelen deel ik mijn kennis en ervaring met je. Wil je weten hoe ik je verder kan helpen?
🎙️ Podcast de Authentieke Vrouw
In de Authentieke Vrouw Podcast leer ik vrouwen hoe ze zonder poespas of zweverig gedoe eindelijk afrekenen met alle terugkerende patronen in hun leven.
Dit zorgt ervoor dat je op je 85e vol trots kan zeggen dat je keuzes in je leven hebt gemaakt die volledig bij je paste. Luister je mee?
🟢 Master Your Life
Master Your Life is het transformerende online programma voor vrouwen die weer de regie terug willen in hun leven en willen kappen met pleasen, gezonde grenzen willen leren stellen en zichzelf helemaal willen begrijpen.
Aan de hand van het principe van inzicht, herkennen en veranderen ga je daadwerkelijk veranderen naar de versie die jij wilt zijn. Je kunt direct instappen en meedoen met de livesessies die Diana organiseert en je vragen stellen in de community.
🟠 Masterclass
Aanstaande maandag geef ik de exclusieve masterclass: Ontdek het verborgen verband tussen emotioneel afwezige ouders en een slecht zelfbeeld, pleasegedrag en matige grenzen.
Na de Masterclass voel je een rust in je hoofd terugkeren, omdat je weet waar bepaalde gedachtes en patronen en twijfels vandaan komen.
Zodra je die kent, kunnen we ze doorbreken en die tweestrijd in jezelf stoppen.