Hoe vind ik een goede familieopsteller?

Het beroep van familieopsteller is een vrij beroep. Dat betekent dat iedereen dit mag doen, met of zonder gedegen opleiding en ervaring. Ook is het werk van een opsteller niet zo omlijnd als bijvoorbeeld het werk van een verpleegkundige.

Er zijn geen protocollen, er is veel ruimte voor interpretatie. Dit zorgt ervoor dat er veel opstellers zijn die meer schade toebrengen dan dat ze helpen. Ik krijg regelmatig de vraag hoe je een goede opsteller kunt vinden. Wat is goed en waar moet je op letten?

Tip 1: Ga niet naar een gratis opsteller

Gratis opstellingen worden vaak gegeven door nog lerende opstellers. Als je hier speciaal voor komt, of dit vooraf weet, hoeft dit geen probleem te zijn, mits er kundige supervisie is. Is dat er niet, dan zou ik er persoonlijk niet voor kiezen.

Laaggeprijsde opstellers zijn vaak opstellers die “het erbij doen” en voor de lol doen. Persoonlijk vind ik opstellingen werk niet iets om er voor de lol bij te doen. Het is een serieus beroep waarin kundigheid en ervaring van belang is. Waarbij vlieguren en scholing essentieel zijn om een opstelling goed te begeleiden.

Een opsteller dient zelf zijn/haar stukken uitgewerkt te hebben. Wanneer een opsteller geen of weinig vergoeding vraagt voor zijn/haar werk zien we vaak dat er een disbalans is tussen geven en nemen. Meer geven dan je neemt (te laag tarief) is een teken dat de opsteller, op dit vlak, niet helemaal in balans is.

Tip 2: Check de agenda van de opsteller

Controleer de agenda van de opsteller: hoe vaak worden de opstellingen gegeven? Frequente opstellingen in de agenda duiden meestal op ervaring van de opsteller. Hij/zij krijgt de groepen namelijk vol en kan deze regelmatig aanbieden.

Tip 3: Weet wat je zoekt

Weet voor jezelf duidelijk wat je precies zoekt. Zoek een specialist op het gebied waarvoor jij hulp nodig hebt, in plaats van de eerste de beste algemene opsteller om de hoek. Bijvoorbeeld: wil je een opstelling voor lichamelijke klachten, ga dan naar iemand die hierin gespecialiseerd is.

Tip 4: Check de werkwijze van de opsteller

Controleer vooraf de werkwijze. Vanuit welke stroming worden de opstellingen gegeven? Wordt er gewerkt met helende zinnen of juist niet? Is er een inleidend gesprek of niet? Wordt er gewerkt met representanten, poppetjes of vloerankers? Beslis of de werkwijze bij je past.

Tip 5: Bepaal wat je wel of niet wilt doen?

Bepaal vooraf wat je wel en niet wilt doen. Wil je een vraag inbrengen of liever niet? Wil je meerdere keren als representant staan of niet? Wordt je behoefte hierin gehoord en gezien? Een interne nee van jou is een duidelijke nee. Voelt de setting veilig genoeg om dit te uiten? Zo ja, dan zit je goed. Zo niet, dan is dit een rode vlag.

Tip 6: Hoe sturend is de opsteller?

Hoe sturend is de opsteller? Persoonlijk houd ik niet van rigide en sturende opstellers. De opsteller ziet iets en deelt dit, maar jij herkent je hier niet in. Hoe gaat de opsteller hiermee om? Is deze nogal dwingend in zijn/haar bevindingen of is er ruimte voor wat wel en niet met jou resoneert? Een dwingende opsteller is voor mij een rode vlag.

Tip 7: Klopt de theorie met de praktijk

Deze is lastig te bepalen als je de materie niet kent, maar klopt de theorie met wat je in de praktijk ziet gebeuren? Zo had ik eens een klant die ergens een opstelling had gedaan samen met haar moeder (zou niet mijn voorkeur zijn) en vervolgens werd zij in de opstelling geplaatst als de representant van haar moeder.

Dit kan uiteraard niet; anders gezegd: dit soort dingen mogen nooit gebeuren. Ook zie ik opstellers ouders verkeerd plaatsen en andere technische fouten maken die vaak meer kapot maken dan dat ze helpen. Vaak voel je zelf wel aan wat wel of niet klopt, vertrouw op dit gevoel.

Tip 8: Ga eerst sfeer proeven

Mocht je iemand gevonden hebben, ga dan een eerste keer sfeer proeven en meld je aan als representant. Dan kun je zien en ervaren hoe het is. Je kunt de bovenstaande punten meenemen en voelen of dit een veilige plek is waar je zelf graag een vraag zou willen inbrengen.

Een deskundige familieopsteller kan je veel goeds brengen. Je kunt lasten teruggeven die niet van jou zijn, duidelijkheid en inzichten krijgen over de posities in jouw familiesysteem, op je eigen plek staan en nog veel meer. Ook als representant kan een goede opsteller je veel brengen. Je eigen stukken resoneren vaak in een opstelling, en een mooie bijkomstigheid voor mensen die moeite hebben met voelen is dat je leert meer op te merken wat er in je lijf gebeurt en meer te vertrouwen op je gevoel.

Kortom, een familieopstelling kan je veel brengen, mits je op de juiste plek bent!