Familieopstelling met poppetjes: ontdek de magie van tafelopstellingen

Een familieopstelling is een waardevolle manier om achter onderliggende dynamieken en patronen binnen jouw familiesysteem te komen. De meest bekende manier van een familieopstelling is een opstelling met representanten. Representanten zijn echte mensen die ervoor zorgen dat je inzicht krijgt in wat er speelt of heeft gespeeld in jouw familiesysteem. De representant resoneert met de persoon die hij/zij representeert. In de blog over opstellingen met representanten vertel ik je daar alles over.

Een net zo effectieve manier is een familieopstelling met (houten) poppetjes, ook wel een tafelopstelling genoemd. In dit blog ga ik je uitleggen hoe een tafelopstelling werkt, waarom mensen ervoor kiezen en welke effecten het kan hebben op persoonlijke groei en heling.

Wat is een tafelopstelling precies?

Bij een familieopstelling met representanten werk je dus met echte mensen, die jou, je verlangen en/of één van je familieleden representeert. Met een familieopstelling met poppetjes werk je niet met echte mensen, maar met poppetjes, steentjes of andere voorwerpen.

Zelf werk ik het liefst met de houten poppetjes die ik heb. Ik heb een heleboel families in allemaal verschillende kleuren, groottes en vormen. Sommige opstellers kiezen liever voor het werken met plastic poppetjes of met Playmobile poppetjes. Je kunt een tafelopstelling met elk voorwerp dat je binnen handbereik hebt doen, dus zelfs als je uiteten bent zou je daar met het bestek, het peper en zoutvaatje, je autosleutel of wat er maar voor de hand is een opstelling kunnen doen.

Zelf heb ik naast een heleboel houtenpoppetjes ook een grote familie plastic poppetjes, een heleboel edelstenen, houtenblokjes, verschillende soorten plastic dieren en andere voorwerpen die helpend kunnen zijn tijdens een tafelopstelling.

Zo werkt een tafelopstelling

Bij de meeste opstellers is het zo dat er een (kort) inleidend gesprek is, voordat de opstelling start. Hoelang dit gesprek is, hangt af van de werkwijze van de opsteller. Sommige opstellers stellen kort een aantal vragen, terwijl anderen wat dieper graven. Er is geen goed of fout, beter of slechter, het is afhankelijk van de situatie, vraag of werkwijze.

Na het inleidende gesprek start de tafelopstelling. De opsteller (of begeleider, het is maar net hoe je het wilt noemen) zal je vragen om een poppetje voor jezelf te kiezen en deze te plaatsen op de tafel. je mag zelf de plaats bepalen. Vervolgens zal er gekeken worden welke sensatie, emotie of gevoel dit bij jou oproept. Vervolgens komen er een voor een meerdere poppetjes of voorwerpen in de opstelling.

Elke keer wanneer er iemand of iets bij komt, kan het zijn dat de andere poppetjes op een andere plek moeten komen te staan. Ik zeg bewust “kan”, want het hoeft niet zo te zijn. Je zult ook voelen dat wanneer een poppetje of voorwerp niet goed staat, het niet klopt. Dat klinkt zo op papier misschien wat vaag, maar je voelt het in je lijf. Ik vraag daarom ook vaak: “Staat het zo goed?” Niet omdat ik denk dat iets niet goed staat, maar omdat elk poppetje of voorwerp ervoor kan zorgen dat de al geplaatste poppetjes een andere plek moeten krijgen.

Resoneren

Dit kan zowel door degene die de vraag inbrengt als door de opsteller gevoeld worden. Dit zo voelen noemen we resoneren LINK. Het kan zowel gebeuren als het gaat over een bepaalde plek, maar ook met emoties, verbanden of gevoelens. Je kunt tijdens een tafelopstelling gevoelens ervaren die horen bij de poppetjes die in de opstelling staan. Dit kunnen lichamelijke reacties zijn zoals hoofdpijn, een dichtgeknepen keel of een bonzend hart, maar ook gevoelens van misselijkheid, angst, pijn en paniek.

Lees verder na dit blok

Hoe bepaal je waar je een poppetje of voorwerp neerzet?

Het belangrijkste bij een tafelopstelling is dat je niet met je hoofd gaat nadenken. Ga je nadenken hoe groot het poppetje moet zijn, kies je de kleur van het poppetje, omdat het de lievelingskleur van je moeder is of zet je de poppetjes neer in de volgorde zoals jullie geboren zijn, dan gaat er niets gebeuren.

Als opsteller heb ik dit snel door, de opstelling loopt vast. Simpelweg omdat je niet met je gevoel kies, maar met je verstand. Een goede opsteller heeft dit dus zo door en helpt je hierbij, waardoor het gelijk een hele mooie oefening is in het weer leren vertrouwen op een ander en voelen van je gevoel.

Je kunt om nieuwe perspectieven en mogelijke oplossingen te verkennen, dus volop experimenteren door de poppetjes te verplaatsen of door hun onderlinge afstand te veranderen. Dit kan helpen om de dynamieken en verstrikkingen binnen het familiesysteem te onderzoeken en eventuele spanningen te verminderen.

Nut van een familieopstelling met poppetjes

Al mijn mentorship trajecten starten met een vier uur durende verdiepingssessie die we afsluiten met een tafelopstelling. Met een tafelopstelling krijg je wat onbewust in je leeft naar boven, dat is echt waardevol. Met alleen praten lukt dit niet, dat is ook de reden dat dit een vast onderdeel is bij de start van de trajecten die ik geef.

Tafelopstellingen helpen om verstrikkingen, spanningen, dynamieken en verstoorde balansen te herkennen. Door de poppetjes en voorwerpen als symbolische representaties te gebruiken, kunnen complexe emotionele en relationele aspecten van het familiesysteem worden onderzocht. Je krijgt dus inzicht in de (verborgen) dynamieken en patronen binnen je familiesystemen, zonder dat je familie hier iets voor of mee hoeft te doen. Je familie is dus niet bij de opstelling aanwezig. En het mooie is dat je ze hier ook helemaal niets over hoeft te vertellen.

Hoe eindigt een tafelopstelling?

Het verschilt per opstelling wanneer deze klaar is. Bij de ene opstelling is het voldoende om het inzicht te krijgen, terwijl er bij een andere opstelling met poppetjes nog een ritueel kan volgen om de heling er te laten zijn.

Heling kan ook plaatsvinden door het inzicht alleen, maar ook door lasten terug te geven, op je juiste plek te gaan staan of buitengesloten familieleden te zien en te erkennen. Zoals miskramen hun plek geven of door een overleden iemand te plaatsen bij de doden in plaats van bij de levenden. Kortom, er is zoveel mogelijk.

Integreren van de opstelling

Neem de tijd om de ervaring van de opstelling er te laten zijn, te doorvoelen en te integreren. Je kunt de dagen na de opstelling van slag zijn, emoties ervaren die er anders niet (zo heftig) zijn of andere veranderingen bij jezelf opmerken. Wees lief en zacht voor jezelf.

Ik raad mijn cliënten altijd aan om de eerste veertien dagen met niemand inhoudelijk over de opstelling te praten, zodat het proces in jou op gevoelsniveau er kan zijn en kan plaatsvinden. Wanneer je gelijk thuis de hele opstelling gaat analyseren, ga je gelijk weer naar je hoofd in plaats van dat je op dit gevoelsstuk blijft. Natuurlijk kun je wel vertellen hoe het was, dus indrukwekkend, interessant, geen reet aan of noem maar op. Na veertien dagen kun je de werkelijke opstelling en alles wat je gezien en gehoord hebt delen met iedereen die je maar wilt.

En dan?

Een familieopstelling met representanten, poppetjes of vloerankers kan grote veranderingen opleveren bij jou en binnen jouw familiesysteem. Mijn ervaring is dat alleen werken aan het familiesysteem zelden alle problemen oplost. Vaak zijn de patronen waar je tegenaan loopt een combinatie van overtuigingen, overlevingsmechanismen en je familiesysteem. Het is voor het doorbreken van je patronen dan ook van belang dat je alle facetten bekijkt, daar inzicht in krijgt en heelt.

Daarom werk ik binnen mijn online programma en mijn een-op-een mentorships altijd met een combinatie van familieopstellingen, overtuigingen, overlevingsmechanismen en de kracht van je gedachten. Deze combinatie zorgt ervoor dat je definitief patronen doorbreekt, want dat is toch wat jij wilt?