Hoe doorbreek je jouw patronen voor eens en altijd: de ultieme gids!

Het lijkt allemaal zo moeilijk, echt gelukkig zijn en een leven leiden dat echt helemaal bij je past. Gewoon een leven waarin jij je niet druk maakt om wat anderen zeggen, je gewoon nee kunt zeggen zonder je schuldig te voelen en je elke ochtend met zin weer uit je bed stapt.

Onmogelijk dacht ik altijd. Leuk voor de buitenkant, maar ik voelde mij totaal niet zo. Ik deed wel verwoede pogingen, maar zelfs met allemaal therapieën werd het er eigenlijk alleen maar vager van. Toen ik mindfulness deed om dichter bij mijn gevoel te komen, raakte ik alleen maar gefrustreerder. Iedereen voelde daar wat, zelfs de mannen. Maar ik had geen tintelingen in mijn benen of een bepaald gevoel in mijn buik. Ik had het koud op mijn matje en ervaarde niets. Nou ja frustratie, dat dan weer wel.

Natuurlijk, zo braaf als dat ik was maakte ik de cursus netjes af. En elke keer weer als ik wegging, voelde ik mij nog gekker dan ik mij al voelde. Er moest wel echt iets grondig mis met mij zijn, dat ik zelfs met mindfulness niets voelde. Ik had vast een stoornis of iets dergelijks.

Analytisch sterke vrouwen

Inmiddels weet ik waardoor het komt: als je niet goed kunt voelen, is iets volgen waarbij je je gevoel nodig hebt nogal onhandig. Met mindfulness an sich is niets mis, alleen is het niet geschikt voor vrouwen die moeite hebben met voelen. Als jij jezelf hierin herkent, ben je waarschijnlijk een vrouw net als ik.

Analytisch sterk, een denker, makkelijk vast in je hoofd. Emoties zijn wat lastiger. Niet omdat je niet wilt, maar omdat ze simpelweg verstopt zitten. Ze komen tot aan je keel en vervolgens zakken ze weer weg. Je wilt wel dat ze eruit kunnen komen, maar ze doen niet mee. Vet frustrerend, weet ik uit ervaring.

Je gevoel volgen is ook wel een dingetje. Je weet wel dat de dingen die je doet niet altijd goed voor je zijn, maar het lukt je niet om nee te zeggen. Je belandt regelmatig (wellicht wel dagelijks) in situaties die je frustratie opleveren, omdat je er eigenlijk geen zin in hebt, het niet wilt, maar het toch doet. Je zou supergraag willen leren om je gevoel te volgen, om te doen wat goed is voor jou. Maar ja, hoe dan? Je hebt alles al geprobeerd, maar niets werkt.

Herkenbaar? Voor mij wel. Totdat ik er voor mijzelf achter kwam dat ik dus niet gek ben. Ik leer alleen anders. Ik moet eerst snappen waarom ik iets doe, voordat ik er iets bij kan voelen. Of voordat ik keuzes kan maken die goed zijn voor mij.

Waarschijnlijk werkt dit bij jou net zo. Je moet eerst snappen waarom je doet wat je doet, vervolgens kun je dit herkennen en dan komt ook het gevoel om de hoek kijken. Want dat gevoel zit er echt wel hoor, alleen heb je het heel veilig weggestopt, omdat het al zo vaak is gekwetst.

Niet voelen is je overlevingsmechanisme

Grote kans dat je een overlevingsmechanisme hebt ontwikkeld dat je gevoel uitschakelt. Vanuit je systeem gezien superzinvol en heel lief, want dan voel je de pijn niet. De pijn van niet gezien worden, niet gehoord worden of niet mogen zijn wie je bent. We hebben allemaal wonden in ons.

Emotionele wonden die ontstaan zijn in onze kindertijd en op basis waarvan wij nu nog steeds reageren. Emotionele wonden heten voluit: onbewuste negatieve basisovertuigingen. Diep van binnen heb je een overtuiging gecreëerd waardoor jij op een bepaalde manier over jezelf bent gaan denken en op  basis waarvan vervolgens je overlevingsmechanisme van niet voelen is ontstaan.

Als je dit principe snapt, is het doorbreken van je patronen helemaal niet moeilijk.

Je gedachten zorgen voor je gevoel

De wetenschap heeft ontdekt dat hoe wij ons voelen niet zo zeer komt door een bepaalde situatie of een persoon, maar simpelweg door onze gedachten. Dat klinkt beste vreemd hè, dat niet een situatie of iemand anders voor jouw kutgevoel zorgt. Beste confronterend vond ik ook, want dat betekende voor mij direct dat ik de schuld dus niet bij een ander kon neerleggen. Ik ben verantwoordelijk voor mijn gedachten en kennelijk zorgen die gedachten voor mijn gevoel. Interessant!

Voor ik hier helemaal met je induik ga ik je eerst de wetenschappelijke versie uitleggen, daarna leg ik je uit hoe ik met een verkorte versie hiervan werk. De wetenschappelijke versie is het g-schema uit de cognitieve gedragstherapie (nu niet gelijk afhaken!).

Je hoeft het g-schema niet te snappen, ik leg het slechts uit ter informatie. Zodat je ziet dat de manier waarop ik werk niet zomaar uit de lucht is gegrepen. Dat het gebaseerd is op wetenschappelijk onderzochte materie, maar dan net even iets makkelijker, begrijpelijker en vooral praktischer te gebruiken.

De werking van het g-schema (nogmaals alleen ter info!)

Binnen de cognitieve gedragstherapie wordt gewerkt met een g-schema. Dit is een gedragstherapeutisch model dat wordt gebruikt om negatieve denkpatronen en gedragspatronen te analyseren en te veranderen. Het “g-schema” staat voor ‘gebeurtenis-gedachte-gevoel-gedrag-gevolg’ en helpt bij het identificeren van de onderlinge relaties tussen deze elementen.

Hieronder is een korte uitleg van elk element in het g-schema:

Als voorbeeld:

1. Je gaat naar een verjaardag van een collega. Je staat voor de deur en druk op de bel.

2. Je denkt: “Wat een stom jurkje heb ik aan. Ik ben veel te dik hiervoor, iedereen gaat mij straks vast aankijken. Waar moet ik eigenlijk gaan zitten, zijn er wel mensen die ik ken? Ik hoop dat mijn collega’s er al zijn, anders weet ik niet waar ik naartoe moet lopen of met wie ik moet praten.”

3. Je voelt je door deze gedachten simpelweg kut. Kut is binnen mijn methodiek de verzamelnaam voor alle negatieve gevoelens. Je kunt zelf invullen hoe dit voor jou is, mogelijk voel je je op dit moment zenuwachtig, omdat je niet weet of je collega’s er al zijn. Je voelt je rot, omdat jij je lelijk voelt in dit jurkje en onzeker bent, omdat je bang bent dat straks iedereen naar je kijkt.

4. De deur wordt opengedaan en je stapt naar binnen. Shit, je collega’s zijn er nog niet, twijfelend sta je in de kamer, iedereen kijkt naar je. Je gaat snel zitten op een vrije stoel. Je voelt je ongemakkelijk. Als de jarige vraagt of je taart wilt weiger je. Niet omdat je niet wilt maar, omdat je zo zenuwachtig bent dat je bang bent dat je knoeit. De persoon naast je begint een vriendelijk gesprek, maar je weet niet zo goed wat je moet zeggen. Waar blijven je collega’s toch?

5. Op de korte termijn heeft dit als gevolg dat je dat heerlijke stuk taart misloopt, omdat je het niet in het openbaar durft op te eten. Je mist ook een leuk gesprek met de persoon naast je. Op de lange termijn kunnen dit soort gedachten (ik ben te dik, ik ben niet leuk genoeg, ik kan dit niet alleen of zonder mijn collega’s) ervoor zorgen dat jij je terug gaat trekken. Dat je niet meer naar sociale settingen gaat.

Het g-schema wordt gebruikt om de wisselwerking tussen deze elementen te begrijpen en te onderzoeken hoe negatieve denkpatronen en gedragingen kunnen bijdragen aan emotionele problemen. Binnen de cognitieve gedragstherapie gebruikt men het g-schema om mensen hun denkpatronen te laten identificeren en alternatieve, gezondere gedachten en gedragingen te ontwikkelen om hun emotionele welzijn te verbeteren.

Ik gebruik in mijn methodiek een verkorte versie van het g-schema en het doel is ook net even anders.

Maak jezelf master van je gedachten

Het is fijn dat de wetenschap de werking van onze gedachten en gevoelens heeft onderzocht. Dat betekent dat we hier namelijk niet over hoeven te discussiëren. Even simpel gezegd:

Gedachten -> gevoel-> patroon (gedrag/reactie)

Dit betekent dat ons gevoel veroorzaakt wordt door de gedachten die wij op dat moment hebben. Dus niet door wat er gebeurt, maar door wat jij denkt. Als jij grip op je gevoel wilt hebben, zul je dus eerst grip over en vooral inzicht in je gedachten moeten hebben. Onze gedachten zorgen er dus voor hoe wij ons voelen en hoe wij ons voelen zorgt voor ons gedrag/onze reactie.

Oorsprong van je gedachten

Maar onze gedachten zijn er niet zomaar, deze komen ergens vandaan. Jouw wonden, hoe jij diep van binnen over jezelf denkt, zorgen ervoor hoe jouw gedachten zijn. Deze zorgen ervoor hoe jij over jezelf denkt. En dit is een hele belangrijke om te onthouden, want anders zou het heel simpel zijn: verander je gedachten en je verandert je gevoel waardoor je irritante patroon verdwijnt.

Zo simpel is het dus niet. En als iemand je dit ooit zo geleerd heeft, moet ik je teleurstellen, dit werkt niet zo simpel. In de basis werkt het wel zo, verander je gedachten dan verander je je gevoel en de uitkomst, maar zonder je wonden (negatieve basisovertuigingen) onder de loep te nemen krijg je een jojo-effect. Je gaat dan puur op wilskracht gedachten veranderen. Dat gaat even goed, maar na een tijdje kom je weer terug in je oude patroon. Dan je bent weer een illusie armer en een complex rijker.

Nogmaals, er is niets mis met je, je moet alleen even snappen hoe het werkt.

Wonden zorgen voor de toon van je gedachten

Hoe jij over jezelf denkt, ligt diep van binnen in je geworteld. Je krijgt dit mee vanuit je kindertijd. Vanuit je opvoeding, waar je opgroeit en hoe er met je om is gegaan. Hieruit ontwikkel je onbewust bepaalde overtuigingen, ook wel wonden of onbewuste negatieve basisovertuigingen genoemd. Deze overtuigingen zorgen ervoor of je positief of negatief denkt, zowel over jezelf als over de wereld om je heen.

Als jij bijvoorbeeld denkt dat je waardeloos bent, zul je vanuit deze overtuiging ook keuzes maken in je leven. Als jij denkt dat je succesvol bent en je maakt vanuit deze overtuiging keuzes, dan ziet je leven er ineens heel anders uit.

Ik ga het je uitleggen met een voorbeeld over mijzelf:

1. Positieve basisovertuiging: ik ben waardevol en ik doe ertoe.
   Ik denk positief over mijzelf, ik vind mijzelf een goede teacher en waardevol voor mijn cliënten. Als ik dan een verdiepingssessie met een cliënt heb gehad en zij gaat naar huis dan denk ik: “Dit was waardevol voor deze vrouw, ze heeft een hoop inzichten gehad vanmiddag, wat een goede verbanden heb ik gelegd, dit gaat haar echt verder helpen.” Na de sessie voel ik mij supergoed en ga ik vol energie verder met mijn dag.
   
2. Negatieve basisovertuiging: ik ben niet goed genoeg.
   Maar als ik negatief over mijzelf denk en ik twijfel aan mijn waarde als teacher, dan ziet het er heel anders uit. Ik denk dan: “Zou deze vrouw wel echt geholpen zijn, zou ik wel de goede verbanden hebben gelegd, misschien zie ik het verkeerd, mijn verdiepingsessies zijn wel duur, ze komt vast nooit meer terug?” Na het consult voel ik mij onzeker, twijfel ik of ik dit nog wel vaker moet geven of misschien wel een andere baan moet gaan zoeken.

In bovenstaande voorbeelden zie je heel goed wat basisovertuigingen doen en welke enorme invloed deze hebben op jouw gedachten en dus op je gevoel. Het principe is dus niet zo simpel om alleen je gedachten te veranderen. Het begint bij weten wat jouw onbewuste negatieve basisovertuigingen zijn. Alleen dan krijg je grip op je gedachten, je gevoel en je patroon.

Hoe verander ik dan nu mijn patroon?

De eerste stap is dus niet weten wat je gedachten zijn, maar weten wat je onbewuste overtuigingen zijn. Hoe denk jij over jezelf? Welke overtuigingen zijn er diep in jou ontstaan vanuit de situaties die jij als kind hebt meegemaakt? Welke overtuigingen heb je overgenomen vanuit jouw opvoeding of jeugd? Simpel gezegd: waarom en waardoor denk jij nu zo negatief over jezelf?

Als je hierachter kunt komen heb je de sleutel voor het doorbreken van je patronen in handen. Hier begint jouw reis, jouw verandering. Als we die negatieve basisovertuigingen boven water hebben, dan kun je naar je gedachten gaan kijken.

Je kunt gedachten alleen shiften (veranderen met een schema) wanneer je weet waarom je deze gedachten hebt. Ander blijft het niet hangen en blijft je jojo-en. En ga je steeds vaker denken dat er iets niet goed met je is.

En dat is niet waar. Wat jij nodig hebt is inzicht, snappen waarom je doet wat je doet. Vanuit dat inzicht kun je je gedrag en patronen herkennen en vanuit daar komt de verandering en gaat het gevoel vanzelf mee.

Ga begrijpen hoe jij in elkaar zit en je lost je patronen op

Zelf heb ik de afgelopen jaren mijzelf helemaal ontrafelt. Ik ben er op een simpele manier achter gekomen wat mijn wonden zijn, welke overtuigingen ik heb die ervoor zorgen dat ik steeds in dezelfde cirkeltjes blijf draaien. Ik heb mijn overgenomen overtuigingen en mijn overlevingsmechanismen ontdekt. Ik heb een duik in mijn familiesysteem genomen en ben een master geworden in het shiften van mijn gedachten.

Hiermee heb ik een enorme stevige basis voor mijzelf gelegd: ik weet wie ik ben, ik heb mijn eigen gebruiksaanwijzing geschreven. Zonder dat er enige therapie voor nodig was. Ik vond wat ik zo lang zocht: begrijpen hoe ik in elkaar zit.

Dit is wat ik jou ook zo ontzettend gun. Je bent niet gek, je bent niet raar. Er is ooit in je kindertijd een moment geweest waarin jij onbewust besloten hebt dat blijven voelen te pijnlijk was. Je bouwde een muurtje om je heen om niet meer te hoeven voelen.

Nu blijkt dit muurtje wat onhandig en in de weg te zitten. Ga jezelf zien, ga jezelf leren kennen en ontdek hoe jij in elkaar zit. Ontdek waarom jij doet wat je doet, zodat je jezelf snapt en je alle patronen kunt doorbreken die jij maar wilt!

Binnen mijn online programma Master Your Life help ik je hiermee. Je ontrafelt zelf al je patronen met mijn stap voor stap programma. Niets ingewikkeld, maar op een heldere en gemakkelijke manier neem ik je mee hoe je dit kunt ontrafelen. No nonsens en geen zweverig gedoe. Ik ben je back-up. Stel je vragen in de community of tijdens de livesessie en je zult merken hoe je leven in tien weken verandert: grip op je gedachten en gevoelens en schijt aan de meningen van anderen. Heerlijk toch!