Wat zijn de symptomen van het Narcistisch Slachtoffer Syndroom?
Als je langdurig een hechte relatie hebt (gehad) met een narcist, dan kun je last hebben van symptomen die vallen onder het Narcistisch Slachtoffer Syndroom (afgekort NSS). Symptomen van het Narcistisch Slachtoffer Syndroom zijn onder andere dat je veel last hebt van angsten en paniekaanvallen, dat je wantrouwen hebt naar andere mensen en je het gevoel hebt dat je jezelf compleet bent kwijtgeraakt.
Het Narcistisch Slachtoffer Syndroom is nog geen officieel vastgelegd syndroom, dit betekent dat het door de DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) nog niet gezien wordt als een officieel ziektebeeld. Om dit te kunnen bereiken moet er nog meer onderzoek worden gedaan naar symptomen van het Narcistisch Slachtoffer Syndroom.
In dit artikel heb ik geprobeerd om een zo helder mogelijk beeld te geven van de symptomen van het Narcistisch Slachtoffer Syndroom. Het kan zijn dat je als slachtoffer van narcistisch misbruik last hebt van alle symptomen, maar dit hoeft niet.
Wat is het Narcistisch Slachtoffer Syndroom?
Het Narcistisch Slachtoffer Syndroom is een aandoening waar je last van kunt krijgen als je een hechte relatie hebt (gehad) met een narcist. Het syndroom kenmerkt zich door gevoelens van machteloosheid, angst en het gevoel gevangen te zitten.
Lijd je aan het Narcistisch Slachtoffer Syndroom, dan voel je je niet in staat om de relatie te beëindigen, ook al weet je dat de relatie schadelijk voor je is. Heb je de relatie wel beëindigd, dan vind je het moeilijk om compleet los te komen van de narcist. Daarnaast kun je ook moeite hebben om andere mensen te vertrouwen, waardoor je je vaak alleen en geïsoleerd voelt.
Het Narcistisch Slachtoffer Syndroom is nog geen officieel vastgelegd syndroom. Dat betekent echter niet dat het niet bestaat, er is simpelweg nog onvoldoende onderzoek gedaan om alle symptomen, kenmerken en gevolgen vast te stellen.
Hoe ontstaat het Narcistisch Slachtoffer Syndroom?
Het Narcistisch Slachtoffer Syndroom is een gevolg van narcistisch misbruik. Dit is een vorm van emotioneel misbruik dat wordt gepleegd door iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Narcisten gebruiken manipulatieve middelen om controle te krijgen over hun partner. De verschillende manipulatietechnieken worden systematisch toegepast, op zo’n manier dat de narcist complete macht krijgt over zijn of haar slachtoffer. Voorbeelden van deze technieken zijn: Gaslighting, de stiltebehandeling of scapegoating (een zondebok gebruiken).
Mensen met het Narcistisch Slachtoffer Syndroom zijn vaak hun doel in het leven kwijt. Ze kunnen niet meer genieten van de dingen die ze voorheen wel leuk vonden. De enorme stress waaronder de slachtoffers staan zorgt ervoor dat ze last kunnen hebben van angsten, diepe onzekerheid over zichzelf en een gebrek aan zelfwaarde.
Lees verder na dit blok
Hoeveel van jezelf ben jij kwijtgeraakt in het contact met een narcist?
Binnenkort gaan de deuren open van mijn cursus over narcisme, waarin je enerzijds ontdekt of je met een narcist te maken hebt en anderzijds hoe het komt dat jij in een relatie met een narcist terecht gekomen bent.
Zodra de deuren opgaan krijg je als eerste een seintje en profiteer je van een toffe lanceringsdeal. 🎉
Symptomen van het Narcistisch Slachtoffer Syndroom
De gevolgen van het syndroom kunnen ernstige mentale, emotionele en fysieke klachten geven. Sommige slachtoffers lopen zelfs PTSS op (een posttraumatische stressstoornis) door het leven met een narcist en het ervaren van emotioneel misbruik van een persoon met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Twijfel je of je een slachtoffer bent van narcistisch misbruik? Onderstaande kenmerken kunnen je misschien meer helderheid geven.
Kapot (gemaakt) zelfvertrouwen
Heb je te maken gehad met narcistisch misbruik? Dan is je zelfvertrouwen enorm aangetast. De narcist doet dit door gebruik te maken van verschillende manipulatietechnieken, zoals gaslighting. Een kapot gemaakt zelfvertrouwen is één van de heftigste symptomen van het Narcistisch Slachtoffer Syndroom.
Als je te maken hebt gehad met narcistische mishandeling door één van je ouders, dan heeft een gezond zelfvertrouwen zich zelfs nooit kunnen ontwikkelen. Het komt vaak voor dat mensen met een narcistische ouder ook terechtkomen bij een narcistische partner. Als je op latere leeftijd te maken hebt gehad met narcistisch misbruik, dan ben je al het vertrouwen in jezelf kwijtgeraakt en ben je compleet overgeleverd aan de narcist.
Twijfelen aan jezelf
Als slachtoffer van narcistische mishandeling kun je enorm twijfelen aan jezelf en je geestelijke gesteldheid. Dit is ook een gevolg van gaslighting. De narcist heeft continu jouw eigen waarnemingen in twijfel getrokken, ze ontkend, ondermijnd en gebagatelliseerd. Deze manipulatietechniek wordt in zulke kleine stapjes toegepast, dat je helemaal niet doorhebt wat er gebeurt. Het resultaat is dat je gaat twijfelen aan je eigen intuïtie en waarnemingen.
Ben je een kind van narcistische ouders? Dan heb je nooit geleerd om op je eigen gevoel te vertrouwen. Het kan enorm lang duren om dit vertrouwen in jezelf weer op te bouwen. Je hebt hier veel kracht en doorzettingsvermogen voor nodig, al dan niet met behulp van een therapeut.
Schaamtegevoelens
Heb je te maken gehad met narcistisch misbruik, dan is er continu ingespeeld op je gevoelens van schaamte. Een narcist weet het altijd zo te draaien dat het jouw schuld is, de narcist zal zelden tot nooit ergens verantwoordelijkheid voor nemen. Het resultaat hiervan is dat je het gevoel krijgt dat je niet goed genoeg bent om van te houden; het is immers altijd jouw schuld. Hierdoor ontwikkel je een toxisch gevoel van schaamte.
Slapeloosheid
Als slachtoffer van narcistisch misbruik moest je altijd op je hoede zijn. De kans is groot dat je je in veel gevallen onveilig voelde. Het is logisch dat dit een effect heeft op de kwaliteit van je slaap. Als je slaapt, ben je niet langer beschermd en heb je geen controle over wat er met je gaat gebeuren. Daarnaast speelt stress een grote rol. Als je samenleeft met een narcist is er zoveel onveiligheid in je leven, dat je maar moeilijk tot rust kunt komen. Dit gevoel van onveiligheid kan ook na het verlaten van de narcistische relatie blijven bestaan.
Verdwenen realiteitsbesef
Als slachtoffer van narcistische mishandeling heb je continu te maken (gehad) met gaslighting. Hierdoor verlies je het contact met de realiteit. Je hebt geen idee meer wat echt is en wat niet en wat je moet geloven en wat niet. Omdat de narcist hele andere dingen tegen je zegt dan wat jouw gevoel en intuïtie jou vertellen, raak je het contact met de realiteit volledig kwijt. Deze gevoelens kunnen ook nog vaak opspelen als je het contact met de narcist al verbroken hebt.
Gevoelens van wanhoop en hulpeloosheid
Als je bent overgeleverd aan de grillen van een narcist, kun je je volledig hulpeloos en wanhopig voelen. Je hebt immers helemaal geen contact meer met de realiteit. Je ziet geen uitweg uit de narcistische dynamiek en je hebt het gevoel dat je gevangen zit. Ook na het beëindigen van de relatie kunnen deze gevoelens van wanhoop opspelen. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer je een vergelijkbare situatie meemaakt en hierdoor getriggerd wordt of wanneer de narcist weer in beeld komt.
Lees verder na dit blok
Hoeveel van jezelf ben jij kwijtgeraakt in het contact met een narcist?
Binnenkort gaan de deuren open van mijn cursus over narcisme, waarin je enerzijds ontdekt of je met een narcist te maken hebt en anderzijds hoe het komt dat jij in een relatie met een narcist terecht gekomen bent.
Zodra de deuren opgaan krijg je als eerste een seintje en profiteer je van een toffe lanceringsdeal. 🎉
Gevoelens van rouw en verlies
Als je te maken hebt gehad met narcistische mishandeling in een romantische relatie, dan kun je rouwen om het feit dat de relatie die je gehad hebt een illusie was of over hoe je het ooit zover hebt kunnen laten komen. Ook kun je rouwen om alle pijn die jou is aangedaan, zonder dat je daar invloed op hebt gehad. Je werd mishandeld zonder dat je het door had, dit besef kan enorm pijnlijk en moeilijk zijn.
In het geval van een narcistische ouder kun je rouwen om het feit dat je nooit een normale jeugd hebt gehad en dat er nooit in jouw (emotionele) behoeftes is voorzien. Het voelt oneerlijk dat je nu (als volwassene) te kampen hebt met klachten die het gevolg zijn van wat een ander jou heeft aangedaan.
Gevoelens van onveiligheid
Als slachtoffer van narcistisch misbruik kun je je vaak onveilig voelen. Dit komt voornamelijk voor in situaties die je doen denken aan situaties die met de narcist hebben plaatsgevonden. Ook al ben je nu veilig, en is je hoofd zich daarvan bewust, jouw lichaam heeft veel meer tijd nodig om te leren vertrouwen op het feit dat je nu wel veilig bent. Je hebt continu geleefd in een onveilige situatie, waardoor jouw veiligheidsradar overuren heeft gemaakt. Er kan veel tijd overheen gaan om weer volledig tot rust te komen.
Onverklaarbare angstaanvallen
Onverklaarbare angstaanvallen en paniekaanvallen komen veel voor als je te maken hebt gehad met narcistische mishandeling. Op onbewust niveau vindt er een trigger plaats die linkt aan het verleden met de narcist. Je lichaam reageert hier dan automatisch op.
Een andere reden van paniekaanvallen kan zijn dat je nieuwe gedragingen aanleert om je grenzen aan te geven. Je bent gewend om gestraft te worden door de narcist, omdat deze jouw grenzen niet respecteerde. Dit kan ervoor zorgen dat je een hoge mate van stress en paniek ervaart.
Afhankelijkheid
Alleen jij kunt jouw eigen grenzen, gevoelens en behoeftes voelen. Maar als slachtoffer van narcistisch misbruik is er zoveel gespeeld met jouw intuïtie, waarnemingsvermogen en gevoelens, dat je geen idee meer hebt wat waar en echt is. Je bent het overzicht compleet kwijt. Omdat je geen vertrouwen meer hebt in je eigen intuïtie en waarnemingsvermogen, ben je gaan vertrouwen op de narcist. Je bent ervan overtuigd geraakt dat de narcist het beter weet dan jij, waardoor je je helemaal afhankelijk hebt gemaakt van de narcist.
Wantrouwen
Als je slachtoffer bent van narcistische mishandeling dan heb je vaak het gevoel dat er iets niet helemaal klopt. Dit maakt je alert. Als jouw intuïtie aangeeft dat de situatie niet te vertrouwen is, maar de narcist weerlegt dit gevoel, dan heb je op den duur geen idee meer hoe de situatie nu werkelijk in elkaar steekt. Ook als de situatie met de narcist verbroken is, zul je nog veel wantrouwen voelen. Je hebt geen idee wie je wel en wie je niet kunt vertrouwen.
Je kunt ook de angst hebben om weer in een destructieve relatie terecht te komen. De eerste keer had je het immers ook niet door. Gaat het om je ouders, dan is het helemaal moeilijk om een onderscheid te maken tussen veilige en onveilige mensen. Je bent de onveiligheid immers gewend en je keert vaak terug naar wat vertrouwd voelt.
Depressie
Heb je jarenlang een relatie gehad met een narcist? Dan kun je het gevoel ervaren dat je vast zit. Je voelt je aan je lot overgelaten, gevangen in een narcistisch systeem. Het heeft geen zin om je grenzen aan te geven, je gevoelens te tonen of voor jezelf op te komen. De narcist kent geen empathie en zal continu over jou grenzen heen gaan. Dit kan tot gevolg hebben dat je je depressief gaat voelen, omdat je alle regie kwijt bent over jezelf en de situatie waarin je je bevindt. Ook na het beëindigen van de relatie kun je nog last hebben van depressies.
Het gevoel hebben dat niemand anders van je kan houden
Je wordt in een narcistische relatie op een zodanige manier beïnvloed, dat je het gevoel krijgt dat de narcist de enige is die van jou kan houden. De narcist blijft inspelen op jouw gevoelens van schuld en schaamte. Dit geeft jou het gevoel dat je een moeilijk persoon bent en dat je dankbaar moet zijn dat de narcist van je houdt. Dit gevoel kan zich voortzetten na het beëindigen van de relatie, waardoor het nogal eens voorkomt dat iemand toch weer teruggaat naar de narcist.
Jezelf niet meer begrijpen
Je staat als slachtoffer van narcistische mishandeling vaak niet meer in contact met de realiteit. Dit kan je het gevoel geven dat je jezelf niet meer begrijpt. Jouw eigen realiteit wordt onderuit gehaald door de narcist, waardoor je niet meer kunt vertrouwen op je eigen gevoel. Je kunt de signalen van jouw lichaam en intuïtie dan niet meer plaatsen en uitleggen. Jezelf terugvinden en weer kunnen vertrouwen op je eigen intuïtie en waarnemingsvermogen zal veel tijd en moeite kosten.
Je kunt niet meer normaal functioneren
Door alle stress en onveiligheid die je ervaart bij narcistische mishandeling kun je op een gegeven moment niet meer normaal functioneren. Het vertrouwen in jezelf is compleet verdwenen. Je draagkracht is op. Je hebt geen realiteitsbesef en zelfperceptie meer. Dit kan zich op de lange termijn uiten in een burn-out of overspannenheid.
Herken jij jezelf in de symptomen van het Narcistisch Slachtoffer Syndroom? Dan is het verstandig om hulp te zoeken. Als je nog een relatie hebt met de narcist, dan is het belangrijk om hiervan los te komen. Gaat het om (een van) je ouders? Ga dan na of je contact wilt houden en zo ja: op welke manier houdbaar voor jou is. Je verdient veiligheid, geborgenheid, liefde en respect om volledig te kunnen zijn wie je bent. Als jij mensen in je leven hebt bij wie je niet jezelf kunt zijn, dan is het handig om je af te vragen waarom je hen in je leven wilt houden.
Terug naar je authentieke zelf
In dit artiklel heb je gelezen wat de symptomen zijn van het Narcistisch Slachtoffer Syndroom. Hou er rekening mee dat het een tijd kan duren voordat je weer helemaal jezelf bent. Doe dus geen rigoureuze dingen als je net uit een narcistische relatie komt. Maak geen keuzes die je hele leven op zijn kop kunnen zetten. Als je niet jezelf bent, kun je vaak moeilijk voelen wat goed voor jou is. Zorg er allereerst voor dat je tot rust komt en dat er structuur komt in je leven. Structuur kan ervoor zorgen dat je je veiliger voelt, dat je (weer) controle hebt over wat er gebeurt in je leven.
Ik kan je hierbij helpen, als je daar behoefte aan hebt. Mijn bedrijf heet niet voor niets de Authentieke Vrouw. Ik help je met alle liefde om deze (weer) te worden.
Lees verder na dit blok
Hoeveel van jezelf ben jij kwijtgeraakt in het contact met een narcist?
Binnenkort gaan de deuren open van mijn cursus over narcisme, waarin je enerzijds ontdekt of je met een narcist te maken hebt en anderzijds hoe het komt dat jij in een relatie met een narcist terecht gekomen bent.
Zodra de deuren opgaan krijg je als eerste een seintje en profiteer je van een toffe lanceringsdeal. 🎉