Lichamelijke klachten als gevolg van narcistisch misbruik

De lichamelijke klachten als gevolg van narcistisch misbruik kunnen vrij heftig zijn. Narcistisch misbruik is een vorm van emotioneel misbruik waarbij de dader alleen maar om zichzelf geeft. Hij of zij gebruikt manipulatietechnieken om anderen in zijn of haar macht te krijgen.

Narcistisch misbruik komt steeds meer uit de taboesfeer en wordt steeds vaker besproken, de aandacht richt zich echter vooral op de emotionele en mentale gevolgen.

Dat is jammer, want je kunt last krijgen van flinke lichamelijke klachten door narcistisch misbruik. Het is daarom heel belangrijk om er aandacht aan te besteden, niet alleen zodat je kunt helen, maar ook als indicatie. Veel mensen zijn zich er namelijk niet bewust van dat ze te maken hebben met een narcist in hun leven.

In dit blog ga ik dieper in op hoe narcistisch misbruik je gezondheid kan schaden, welke lichamelijke klachten kunnen ontstaan als gevolg van narcistische mishandeling en wat je er zelf aan kunt doen om deze klachten te verminderen.

Hoe narcistisch misbruik je gezondheid schaadt

Er zijn twee manieren waarop narcistisch misbruik je gezondheid kan schaden: Direct en indirect.

Direct

Stress heeft gevolgen voor je zenuwstelsel en voor je hormoonhuishouding. Een relatie met een narcist zorgt vaak voor langdurige stress. Dit zorgt voor een belasting van het zenuwstelsel die constant is en jarenlang duurt. Het sympathische deel van het zenuwstelsel wordt hierdoor langdurig aangesproken, je lichaam staat lange tijd in de bekende vecht, vlucht of bevries modus. Dat betekent dat je lichaam nooit de tijd krijgt om tot rust te komen, met grote gevolgen voor je lichaam. Zo wordt bijvoorbeeld de werking van glucocorticoïden stilgelegd, dit zijn hormonen die zorgen voor een goed werkend immuunsysteem. Bovendien houden ze het ontwikkelen van ontstekingen tegen.

De langdurige en hoge mate van stress zorgt hierdoor vaak voor fysieke gevolgen van narcistisch misbruik. Je hebt minder weerstand om ziektes te bestrijden en bovendien bouwt de stress zich op in je lichaam, waardoor je bepaalde klachten kan krijgen of een bestaande ziekte kan verergeren.

Indirect

Slachtoffers kunnen ook indirect fysieke klachten van narcistisch misbruik krijgen, doordat ze zichzelf kwijt zijn. De narcist kan je dusdanig gemanipuleerd hebben dat je geen idee meer hebt wie je bent en wat je waard bent. Hierdoor ga je als slachtoffer veelal minder goed voor zichzelf zorgen. Het maakt je gewoon niet meer uit. Je eet slechter, beweegt niet meer, je sociale contacten verminderen en het kan zelfs zo zijn dat je benodigde medicatie niet meer slikt.

In veel gevallen takelt het lichaam steeds verder af, langzaamaan krijg je meer klachten en voel jij je steeds slechter en minder in staat om voor jezelf te zorgen. Het harde hiervan is dat de narcist je hierbij nooit zal helpen. Hij of zij ziet ziekte als een zwakte, een narcist wil daar niets mee te maken hebben.

De lichamelijke klachten als gevolg van narcistisch misbruik

De constante stress waaronder een slachtoffer van narcistisch misbruik staat zorgt vaak voor lichamelijke gevolgen. Veel voorkomende fysieke klachten van narcistisch misbruik zijn:

• Geen connectie met zelf en lichaam: Hoewel connectie met jezelf voor een groot deel een mentaal aspect is, kun je ook lichamelijke afstand voelen met je lichaam. Dit wordt dissociatie genoemd;
• Spierspanning: Het lichaam staat constant onder spanning. Dit voel je vaak in je nek, schouders en rug;
• Diepe vermoeidheid: Je bent zo erg vermoeid dat je niet meer uit lijkt te kunnen rusten. Ook al slaap je een nacht goed, je hebt nooit energie;
• Hartkloppingen en een hoge bloeddruk;
• Hoofdpijn en migraine;
• Slapeloosheid en nachtmerries;
• Chronische pijn, zoals fibromyalgie;
• Verminderd immuunsysteem, wat kan leiden tot auto-immuunziektes, zoals de ziekte van Hashimoto;
• Reuma en artritis;
• Moeite met de spijsvertering, maagproblemen en obstipatie;
• Astma, diabetes en kanker kunnen verergeren door de hoge mate aan stress.

Waarom is er weinig aandacht voor de lichamelijke klachten van narcistisch misbruik?

Jarenlang werd er binnen de psychologie en geestelijke gezondheidszorg vooral aandacht besteed aan de narcist en niet aan zijn of haar slachtoffers. Narcistisch misbruik werd daarom niet serieus genomen en bleef lange tijd in de taboesfeer. Gelukkig komt daar langzaamaan verandering in, maar aan de relatie tussen narcisme en de lichamelijke gevolgen van narcistisch misbruik wordt niet snel gedacht.

Als jij met bepaalde klachten bij een huisarts komt, zoals hoofdpijn, reuma of hartkloppingen, dan zal hij of zij niet snel aan een eventuele relatie met een narcist denken. Binnen de reguliere gezondheidszorg wordt vooral gekeken naar de klachten, niet naar de oorzaak ervan. Daar komt nog eens bij dat mensen vaak als aansteller gezien worden, zo was het jarenlang ook het geval bij patiënten die lijden aan fibromyalgie. De stress in een narcistische relatie is uniek, want het is langdurig; je kunt er vaak niet aan ontsnappen en het wordt vaak gedevalueerd door andere mensen.

Nee joh, dat kan toch niet door je relatie komen? Er is vast een andere onderliggende oorzaak!

Dus ga je weer aan jezelf twijfelen en zo krijg je steeds meer klachten.

Wat kun je zelf doen?

De fysieke gevolgen van narcistisch misbruik moet je niet onderschatten. Na het verbreken van de relatie kan het nog jaren duren voordat je van de klachten af bent. Gebruik de volgende tips om lichamelijke klachten van narcistisch misbruik te verlichten:

Verwijder de narcist uit je leven

Zolang de narcist in je leven is zul je de fysieke klachten van narcistisch misbruik blijven houden. Om weer gezond te worden is het dus zaak om je relatie met je partner te verbreken of je moet afstand nemen van je narcistische ouder.
Is dit niet mogelijk voor jou? Probeer dan de macht, manipulatie en controle van de narcist in te perken. Dit kun je bijvoorbeeld doen door middel van de Grey Rock methode. Wees je er wel van bewust dat je in dit geval stress niet helemaal uit kunt sluiten. De kans is dan ook groot dat je klachten daarom nooit helemaal weggaan.
Heb je nog een relatie met een narcist? Zorg dan voor een gedegen plan in geval van ziekte. Het is namelijk bekend dat je van de narcist niets hoeft te verwachten. Misschien kun je een familielid of vriend vragen of je hem of haar mag bellen als je hulp nodig hebt.

Laat jezelf controleren door de huisarts

De kans is groot dat je dit allang gedaan hebt, maar ga er niet van uit dat je lichamelijke klachten door narcistisch misbruik komen. Laat eerst controleren of de klachten een andere oorzaak hebben.

Zorg goed voor jezelf

Je hebt jarenlang onder hoogspanning geleefd, je lichaam heeft lange tijd onder hoge mate van stress gestaan. Hierdoor is de kans groot dat je zenuwstelsel zwaar overbelast is. Het is nu zaak om weer rust in je lichaam te krijgen. Dat kun je doen door goed voor jezelf te zorgen:
→ Zorg voor voldoende slaap en rust vaak;
→ Let op je dieet: Eet veel fruit (vooral bessen) en groenten, verminder de inname van koffie, vloeibare oliën en dierlijke producten;
→ Beweeg, maar matig intensief. Rustig wandelen of fietsen in de natuur werkt enorm helend voor je lichaam en geest;
→ Doe aan mindfulness: Mediteer, schrijf je gedachten op in een journal, wees in het moment en zoek de natuur op;
→ Zeg vaker nee: Je bent overbelast, hierdoor zal elke taak of afspraak waar je geen zin in hebt je extra vermoeien. Het is nu tijd om voor jezelf te kiezen;
→ De kans is groot dat je immuunsysteem zwak is, zorg daarom extra goed voor jezelf als je verkouden bent.