Herstellen van een narcistische relatie; hoe doe je dat?

Herstellen van een narcistische relatie is niet iets wat je zomaar even doet. Afhankelijk van hoe lang je bent blootgesteld aan narcistisch misbruik, kan het maanden, jaren of misschien je leven lang duren voordat je weer helemaal jezelf bent.

Gelukkig kun je er zelf veel aan doen om je snel(ler) beter te voelen na een narcistische relatie. Eén van de belangrijkste stappen die je moet nemen om te herstellen van een narcistische relatie is het contact verbreken met de narcist in je leven.

In dit artikel wil ik het met je hebben over een tweede belangrijke stap; accepteren dat je mishandeld bent. (ja dat klinkt zwaar, ik weet het!)

Accepteer dat je mishandeld bent

Als je net uit een narcistische relatie komt, dan is de kans groot dat je nog niet inziet dat je emotioneel misbruikt of emotioneel mishandeld bent. Het is een ander verhaal als je fysiek mishandeld bent (wat helaas ook veel voorkomt in een narcistische relatie). Fysieke mishandeling is aantoonbaar; iedereen weet dat het niet oké is als je geslagen wordt (of erger). Bij emotioneel misbruik ligt dit iets anders. Het is geniepig en niet gemakkelijk aan te tonen.

Toen ik voor het eerst besefte dat ik jarenlang emotioneel was misbruikt kon ik het moeilijk accepteren. Ik durfde het niet eens hardop te zeggen.

‘Ik ben emotioneel mishandeld.’

Het voelde overdreven. Aanstellerig. Zo erg was het toch allemaal niet? Ben ik echt mishandeld?

Ik durf te wedden dat jij je precies hetzelfde voelt.

Ik bleef zoeken naar artikelen en definities over emotionele mishandeling, emotioneel misbruik, psychische mishandeling, narcistische mishandeling; hopend ergens het bewijs te vinden dat ik toch niet echt mishandeld was. Maar ze zeiden allemaal hetzelfde:

“Psychisch geweld of geestelijk geweld is de meest voorkomende vorm van partnergeweld. Bij deze vorm van geweld wordt de persoonlijkheid van de partner onderdrukt door middel van het vernederen, bedreigen of het isoleren. Deze vorm van partnergeweld is moeilijk aan te tonen, waardoor het niet gemakkelijk is om deze vorm van geweld gerechtelijk aan te pakken.”
(Bron: Wikipedia)

Emotioneel misbruik is moeilijk aan te tonen

Als je een relatie hebt (of hebt gehad) met een narcist, dan is het logisch dat je niet aan jezelf durft toe te geven dat je mishandeld bent. Je hebt immers altijd te horen gekregen dat je je aanstelde, dat je overdreven reageerde, dat hij het allemaal niet zo bedoelde. En ook al wist je dat er iets niet goed zat in je relatie, toch ben je aan jezelf gaan twijfelen.

Zie ik geen spoken? Overdrijf ik niet een beetje? Ach, in elk huwelijk komt dit toch voor? Zo erg is het allemaal niet. Met andere woorden, je stak je hoofd in het zand. Struisvogelpolitiek. Als ik het niet zie, dan is het er ook niet.

Daarnaast heb je jezelf aangeleerd om je partner te verdedigen als hij weer eens de mist in ging.

Hij bedoelt het niet zo. Hij kan er niets aan doen, het gaat gewoon niet zo goed met hem.

Je hebt dit misschien tegen je omgeving (familie en vrienden) gezegd, maar nog vaker tegen jezelf. Jarenlang heb je zijn gedrag goed gepraat. Heb je op eieren gelopen om hem niet boos te maken. Nu is het de tijd om voor jezelf te kiezen.

Herstellen van een narcistische relatie

Je weet dat het niet goed met je gaat. Je voelt je verdrietig, depressief misschien. Je hebt last van paniekaanvallen en angsten. Je voelt je paranoïde, overal zie je complotten. Misschien slaap je slecht, heb je last van onverklaarbare huilbuien.

Je bent tot het besef gekomen dat dit waarschijnlijk komt, omdat je jarenlang emotioneel mishandeld bent (anders zou je dit nu niet lezen).
Als we in ons leven onplezierige gebeurtenissen meemaken, zijn er drie manieren waarop we hier mee om kunnen gaan:

1 We confronteren degene die het ons heeft aangedaan (vechten)

Je gaat de confrontatie aan met degene die jou pijn heeft gedaan. Je legt de schuld bij hem, houdt hem verantwoordelijk voor jouw pijn en blijft in de aanval.

2 We vermijden onze emoties (vluchten)

Je stopt je hoofd in het zand. Je wilt niet omgaan met de pijn die je hebt en negeert je gevoelens.

3 We accepteren wat er gebeurd is

Je accepteert wat er is gebeurd en gaat verder met je leven. Dit betekent niet dat je het vergeet of dat je jouw (ex) partner vergeeft, maar je erkent dat het is gebeurd waardoor het een plek krijgt.
De eerste keuze lijkt de meest voor de hand liggende. Je hebt het immers niet verdiend om zo behandeld te worden. Dat jij je nu zo rot voelt, zo weinig zelfvertrouwen hebt, niet meer weet wie je bent; dat is zijn schuld. Je wilt antwoorden en probeert deze via hem te krijgen (zonder resultaat).

Je uit je woede en frustratie misschien wel op lotgenotenforums. Hoewel deze aanpak je in het begin misschien iets van verlichting zou kunnen geven, op de lange termijn zorgt het alleen maar voor meer stress en een groot gevoel van onvrede.

Het negeren van je gevoelens heeft op de lange termijn ook een negatief effect. Het zou zelfs kunnen leiden tot een depressie. Vaak proberen we op alle manieren te voorkomen dat we pijn en verdriet voelen. Iedereen gaat hier op een andere manier mee om; de één werkt een reep chocolade weg, de ander een fles wijn en weer een ander stort zich op zijn werk.

Toch zul je op een gegeven moment jouw gevoel moeten toelaten. Hoe moeilijk en confronterend dit ook is, je moet het zien als een kans om meer over jezelf te leren, wie jij bent als persoon. Het is pijnlijk en verwarrend, maar een manier om te groeien als mens. Weer in contact komen te staan met je eigen gevoel, of dit nu verdriet, angst of woede is, helpt je om weer dichter bij jezelf te komen. En dat is de eerste stap naar herstel.

Accepteer dat je emotioneel mishandeld bent

Herstellen van een narcistische relatie begint bij het erkennen dat je mishandeld bent. Hier begint de acceptatie. Zeg het maar eens hardop: ‘Ik ben emotioneel mishandeld en dat is waarom ik me nu zo rot voel.’

Dat is moeilijk hè? Je hebt misschien het idee dat dit niet iets is wat jou zou kunnen overkomen. Je bent een sterke vrouw, jij laat je niet mishandelen. Toch?
Het kan zijn dat er teveel emoties naar boven komen, gevoelens van schaamte, verdriet en boosheid. Wij mensen doen er alles aan om pijnlijke gevoelens te vermijden, maar als je de gevoelens niet toelaat, slaan ze zich op in je lichaam, met alle gevolgen van dien.

Waarom durf je niet hardop te zeggen dat je emotioneel mishandeld bent? Waar ben je bang voor? Wat probeer je hiermee te vermijden? Waar ren je voor weg? Door deze vragen aan jezelf te stellen krijg je inzicht in je situatie.

Leer om jezelf te accepteren

De gevolgen van narcistisch misbruik zullen je hele leven bij je blijven. Het is van belang dat je de realiteit onder ogen ziet. Wanneer je begrijpt wat er gebeurd is en het erkent, ben je beter in staat om je gevoelens en de situatie te beheersen. Het is een manier om controle te krijgen over je eigen leven en dit is heel belangrijk als je wilt herstellen na een narcistische relatie.

Jarenlange emotionele mishandeling kun je niet wegstoppen – je zult ermee moeten leren leven. Hoe erg dit jouw leven gaat beïnvloeden is een keuze die je zelf maakt. Je kunt de keuze maken om te erkennen dat het gebeurd is en gaan werken aan jezelf of je kunt ervoor kiezen om tot de dag dat je doodgaat je ex te vervloeken en te leven in pijn.

Waar kies jij voor?